Milyonlarca insan her gün bir multivitamin alıyor. Bazıları, diyetlerinde bazı temel besin maddelerinin eksik olması durumunda bunun bir tür sigorta olduğuna inanıyor. Diğerleri, bağışıklığı artırarak, beyin sağlığını iyileştirerek veya metabolizmayı düzenleyerek hastalığı önleyeceğine inanıyor. Bu fikirlerin de çoğu maalesef reklam kaynaklı görünmektedir.

Yapılan çalışmalar bu tür destekleyici ürünlerin faydalı olabileceğini gösterdiği gibi tam aksini, hiçbir fayda sağlamadığı yönünde de veriler mevcuttur. Farklı dozlar, takviye kombinasyonları veya popülasyonlar üzerine yapılan araştırmalar farklı sonuçlara işaret edebilmektedir. 

Günlük bir multivitamin yaşlı erişkinlerde beyin fonksiyonlarını iyileştirebilir mi?

Beyin sağlığını iyileştirmeye yönelik mevcut seçeneklerimiz sınırlıdır. Örneğin, düzenli egzersiz, optimal kilo ve sağlıklı bir diyet, kardiyovasküler sağlığı iyileştirebilir ve felç nedeniyle bunama gibi belirli sağlık problemlerini önleyebilir. Ancak aksini iddia eden reklamlara rağmen, mevcut hiçbir ilaç/takviye veya tedavi uzun vadede beyin fonksiyonlarını güvenilir bir şekilde iyileştiremez. Bu nedenle araştırmacılar, belirli yiyeceklerin veya takviyelerin etkili olup olmayacağını araştırmaya devam ediyor.

Alzheimer's and Dementia dergisinde yayınlanan yakın tarihli bir çalışmada, 65 yaş ve üstü 2.200'den fazla gönüllü, üç yıl boyunca kakao veya plasebo, multivitamin veya plasebo veya hem kakao hem de multivitamin almak üzere rastgele değerlendirildi. Denemenin sonunda test sonuçları analiz edildiğinde, kakao alanlar herhangi bir gelişme göstermedi. Ancak bir multivitamin verilen kişilerin testlerinde puanları arttı. Araştırmacılar, bu bulgulara dayanarak, üç yıllık multivitamin kullanımının beyin fonksiyonlarındaki yaşa bağlı düşüşü %60'a kadar yavaşlatabileceğini tahmin ediyor.

Kimler multivitamin almalı?

Bu ve benzeri çalışmalar tek başına her yaştan insan için multivitaminlerin rutin kullanımını önermek için yeterli değildir. Bu çalışmada görülen yaşlı yetişkinler için faydaların, çalışma katılımcılarının bazılarında belirli besinlerdeki eksikliklerden kaynaklandığı ortaya çıkabilir. Veya burada bildirilen faydaların gerçek hayatta çok fazla fark yaratamayacak kadar küçük olduğunu veya zamanla azaldığını veya yaygın bunama türlerini önlemede hiçbir etkisinin olmadığını öğrenebiliriz.

Ancak bu sonuçlar mutlaka daha fazla çalışmanın gereksinimi hususunda mutlak bir gerçeği ifade eder. Multivitamin kullanımından en çok kimin yararlanacağını, hangi dozun optimal olduğunu ve multivitaminin hangi bölümlerinin en önemli olduğunu anlamamız gerekiyor. Ayrıca daha büyük, daha uzun süren ve daha çeşitli katılımcı gruplarını içeren çalışma gruplarına ihtiyacımız var.

Geçmişte, çeşitli besin takviyeleri ve vitaminlerin üreticileri tarafından ortaya atılan iddialar, bilimin çok ötesine geçmiştir. Bunun gibi çalışmalar, bilimin hangi iddiaların geçerli olduğunu yakalamasına ve çözmesine yardımcı olmalıdır.

Unutulmamalıdır ki sağlıklı ve dengeli beslenmek multivitamin vb destek ürününe olan olası ihtiyacı tama yakın ortadan kaldırabilir.

Sağlıklı beslenin, sağlıkla kalın.